فرمانده ی فراری

نخستین استقبال ها از شاه برای او و همراهانش دلچسب بود. در مورد آن روزها فریده دیبا می گوید:

در سر میز شام، صحبت های زیادی بین سادات و محمدرضا رد و بدل شد.

سادات شاه را شگفت زده کرد؛ وقتی به او گفت که اولین بار محمدرضا را در جریان خواستگاری اش از ملکه فوزیه دیده است!

سادات به محمدرضا گفت که در سال 1318 که محمدرضا برای دیدن فوزیه به مصر آمده بود، او یک افسر جوان ارتش ملک فاروق بوده که در مراسم سان و رژه ی نظامی، در حضور ولیعهد جوان ایران (محمدرضا) حضور داشته است!

پس از صرف شام به سالن نشیمن رفتیم و به صرف نوشیدنی و بحث ادامه دادیم.

با آن که پزشکان محمدرضا را از صرف مشروبات الکلی منع کرده بودند، یک گیلاس کنیاک نوشید  گیلاس او برای چند بار دیگر هم پر و خالی شد... محمدرضا که آشکارا تحت تأثیر الکل قرار گرفته بود، ناگهان شروع به گریه کرد. او زار زار مانند طفل معصومی می گریست.

همه سکوت کرده بودند.

امیر اصلان افشار، شانه  های محمدرضا را مالید و موفق شد او را آرام کند.

وقتی کمی آرام شد، رو به سادات کرد و گفت: «درست حال فرماندهی را دارم که سربازان خود را در میدان جنگ تنها گذاشته و گریخته است!»

«جهان سادات» سؤال کرد: «حالا به اعتقاد اعلیحضرت، چه بر سر آنها خواهد آمد؟»

محمدرضا این سؤال را بدون پاسخ گذاشت.

«سادات» برای آن که شاه را از این غم بزرگ بیرون بیاورد، گفت: «مصر حاضر است به افسران ارشد ارتش پناهندگی سیاسی بدهد یا حداقل می توانند برای مدتی به مصر بیایند!»

محمدرضا سری تکان داد و زیر لب فحشی به کارتر داد  گفت: «نه، امریکاییان اجازه ی این کار را نخواهند داد. وقتی آنها مرا از کشورم بیرون کرده اند، چطور حاضر می شوند به افسرانم اجازه ی کسب پناهندگی بدهند. آنها قبلاً عوامل خود را از کشور بیرون کرده اند آنهایی که باقی مانده[اند] سرنوشت نامعلومی دارند!»

بعد محمدرضا فاش کرد که سفیر امریکا و ژنرال رابرت هایزر از او خواسته اند به بعضی از افسران نظیر ارتشبد طوفانیان، ارتشبد ازهاری، ارتبشبد اویسی، ارتشبد جم، ارتشبد مین باشیان و ده نفر دیگر، اجازه ی خروج از کشور بدهد و پاسپورت بقیه را جمع آوری کند تا قادر به فرار از کشور نباشند!

شاه تصور می کرد بعضی از افسران او نظیر ارتشبد حسین فردوست، قبل از او از ایران گریخته اند؛ اما بعدا ً که خبر خیانت فردوست را به او دادند، مثل آدمی که دچار شوک عظیمی شده باشد، مرتب در اتاق خود راه می رفت و زیر لب می گفت: «فردوست، فردوست! ... نه، نه... باورم نمی شود... اصلاً باورم نمی شود!»   (م 4 / ص 400)